لوگوتراپی یک رویکرد درمانی است که به افراد کمک می کند تا معنای شخصی زندگی را بیابند. این نوعی روان درمانی است که بر آینده و توانایی ما برای تحمل سختی ها و رنج ها از طریق جستجو برای هدف متمرکز است.

ویکتور فرانکل، روانپزشک و روان درمانگر، پس از زنده ماندن از اردوگاه های کار اجباری نازی ها در دهه 1940، منطق درمانی را توسعه داد. تجربیات و نظریه‌های او در کتاب «انسان در جستجوی معنا» به تفصیل آمده است.

فرانکل معتقد بود که انسان ها با چیزی به نام “اراده به معنا” دارای انگیزه می شوند که میل به یافتن معنای زندگی است. او استدلال می‌کرد که زندگی حتی در بدترین شرایط می‌تواند معنا داشته باشد و انگیزه زندگی از یافتن این معنا ناشی می‌شود.

نقل قول:
همه چیز را می توان از یک انسان گرفت، مگر یک چیز: آخرین آزادی انسان – انتخاب نگرش در هر مجموعه ای از شرایط، انتخاب راه خود.

– دکتر ویکتور فرانکل

این عقیده بر اساس تجربیات او در اردوگاه های کار اجباری و قصد او برای یافتن معنا از طریق رنجش بود. به این ترتیب، فرانکل معتقد بود که وقتی دیگر نمی توانیم موقعیتی را تغییر دهیم، مجبوریم خودمان را تغییر دهیم.

فرانکل معتقد بود که می توان رنج را به موفقیت و موفقیت تبدیل کرد. او احساس گناه را فرصتی برای تغییر خود برای بهتر شدن و انتقال زندگی به عنوان فرصتی برای انجام اقدامات مسئولانه می دید.

به این ترتیب، لوگوتراپی با هدف کمک به شما برای استفاده بهتر از منابع “معنوی” خود برای مقاومت در برابر ناملایمات است.
سه تکنیک در نظر گرفته شده برای کمک به این فرآیند عبارتند از؛ انحراف، نیت متناقض و گفتگوی سقراطی

بازتاب

هدف انحراف این است که به شما کمک کند دور از خود و روی افراد دیگر تمرکز کنید و به شما اجازه می‌دهد «کل» شوید و زمان کمتری را صرف احساس مشغول شدن به یک مشکل یا نگرانی کنید.
این تکنیک به منظور مبارزه با «بازتاب بیش از حد» یا تمرکز شدید بر روی یک موقعیت یا شیء اضطراب‌آور است. بازتاب بیش از حد اغلب در افراد مبتلا به اضطراب رایج است.

نیت متناقض

نیت متناقض تکنیکی است که شما را به آرزوی چیزی که بیش از همه از آن می ترسید دعوت می کند. این در ابتدا برای استفاده در مورد اضطراب یا فوبیا پیشنهاد شد، که در آنها می توان از طنز و تمسخر زمانی که ترس فلج کننده است استفاده کرد.

برای مثال، اگر ترس از احمق به نظر رسیدن دارید، ممکن است تشویق شوید که عمداً احمق به نظر برسید. به طرز متناقضی، وقتی قصد دارید تا حد امکان احمقانه رفتار کنید، ترس شما از بین می رود.

گفتگوی سقراطی

گفت و گوی سقراطی ابزاری است که برای کمک به شما در فرآیند خودیابی با توجه و تفسیر کلمات خود استفاده می شود. در طول گفت و گوی سقراطی، درمانگر شما از نزدیک به نحوه توصیف چیزها گوش می دهد و به الگوهای کلمات شما اشاره می کند و به شما کمک می کند تا معنی آنها را ببینید. اعتقاد بر این است که این فرآیند به شما کمک می‌کند تا پاسخ‌های خود را درک کنید – اغلب، این‌ها از قبل در درون شما وجود دارند و فقط منتظر کشف شدن هستند.

به راحتی می توان دید که چگونه برخی از تکنیک های معنا درمانی با اشکال جدیدتر درمان مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) یا درمان  پذیرش و تعهد (ACT) همپوشانی دارند. به این ترتیب، منطق درمانی ممکن است یک رویکرد مکمل برای این رفتارها و درمان‌های مبتنی بر فکر باشد.

شاید تعجب آور نباشد که شواهدی وجود دارد که معنای زندگی، با سلامت روانی بهتر ارتباط دارد. این دانش ممکن است در زمینه هایی مانند موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:

اضطراب – افسردگی – غم و اندوه – درد – فوبیا – PTSDاختلال استرس پس از سانحه – اسکیزوفرنی – سوء مصرف مواد – افکار خودکشی

فرانکل معتقد بود که بسیاری از بیماری‌ها یا مسائل مربوط به سلامت روان، اضطراب وجودی پنهان هستند و مردم با کمبود معنا دست و پنجه نرم می‌کنند که او از آن به عنوان «خلاء وجودی» یاد کرد. منطق درمانی به طور مستقیم با کمک به افراد در کشف آن معنا و کاهش احساس اضطراب خود، این کمبود معنا را برطرف می کند.

مزایای لوگوتراپی

منطق درمانی ممکن است تاب آوری یا توانایی مقاومت در برابر ناملایمات، استرس و سختی ها را بهبود بخشد. این ممکن است به دلیل مهارت هایی باشد که این شکل از درمان افراد را تشویق می کند تا آنها را توسعه دهند، مانند:

• پذیرش – پذیرفته شدن
• اجازه استرس “سالم”
• نوع دوستی
• رویکرد فعال به زندگی (به جای اجتنابی یا بیش از حد منفعلانه)
• ارزیابی مجدد شناختی، یا تفسیر مجدد معنای یک رویداد
• شجاعت برای رویارویی با ترس ها
• شوخ طبعی
• خوش بینی حتی در مواجهه با تراژدی
• مسئولیت
• معنویت (که ممکن است مذهبی باشد یا نباشد)
• سبک زندگی مبتنی بر ارزش

اثربخشی

به نظر می رسد داشتن معنا یا هدف در زندگی (یا درگیر شدن در جستجوی معنا) با سلامت کلی، شادی و رضایت از زندگی شما مرتبط است. همچنین به عنوان یک تأثیر مثبت بر انعطاف پذیری شما عمل می کند. تحقیقات از این ارتباط حمایت می‌کند و نشان می‌دهد که برخی از افراد مبتلا به بیماری‌های روحی یا جسمی ممکن است در تلاش باشند تا احساس کنند زندگی‌شان معنا دارد.

به نظر می رسد که منطق درمانی حس معنا را در افراد بهبود می بخشد و در موارد زیر موثر است:

• بهبود کیفیت زندگی در نوجوانان اولیه مبتلا به سرطان
• کاهش افسردگی در کودکان
• کاهش فرسودگی شغلی و سندرم آشیانه خالی
• افزایش رضایت زناشویی​